DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından bir salgın olarak ilan edilen yeni koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) hızla dünyaya yayılmaya devam etmektedir. COVID-19 hakkında gün geçtikçe yeni bilgiler ortaya koyulmaktadır. Çin’in Shenzhen kentindeki Güney Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden araştırmacılar (diğer Çin kurumlarından meslektaşları ile işbirliği içinde olan) SARS-CoV-2 enfeksiyonu nedeniyle kan grubu ve hastaneye yatış arasındaki potansiyel ilişkiyi değerlendiren bir çalışma yapmışlardır. Bu ön çalışma, kan grubu ile COVID-19 ile hastaneye yatma olasılığı arasında korelasyonlar bulmuştur. Yazarlara göre A tipi kana sahip olanlar, başlıklara göre yeni koronavirüse daha duyarlıdır. Çalışmalar henüz başlangıç niteliğinde olup herhangi bir hakemli dergide yayınlanmamış yani başka uzmanlar bu araştırmacıların bulgularını ve metodolojisini değerlendirmemiştir.
Kan Grubu A Olanlar Zor Durumda mı?
Araştırmacılar, yeni koronavirüsün neden olduğu hastalık olan COVID-19 olan ve hastanelere başvuran 2,173 kişi arasında kan grubu dağılımına bakmışlardır. Çalışma Çinli araştırmacılar tarafından gerçekleştirilmiş ve Wuhan ve Shenzhen’deki üç hastanede bulunan COVID-19’lu hastaya odaklanılmış, hastaların ABO kan grubu dağılımı, karşılık gelen bölgelerden normal insanlarla karşılaştırılmıştır. Çalışmaya göre, Wuhan’daki normal popülasyonun yüzde 31’inde A tipi, yüzde 24’ünde B tipi, yüzde 9’unda AB tipi ve yüzde 34’ünde O tipi kan grubu dağılımı vardır. Shenzhen’de virüslü olanların dağılımı yüzde 38 A grubu, yüzde 26 B grubu, yüzde 10 AB grubu ve yüzde 25 O grubu şeklindedir. Araştırma sonucunda, COVID-19 nedeniyle hastaneye yatan A kan gruplu kişilerin oranının yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca, kan grubu O (sıfır) olan kişilerin oranının COVID-19 olan grupta genel popülasyona göre anlamlı derecede düşük olduğunu bulunmuştur. Bu, ABO kan grubu ile COVID-19 arasındaki ilişkinin ilk gözlemidir. Bulgular, sağlık araştırmacılarının dergilerin gerektirdiği akran değerlendirme sürecine girmeden önce çalışmaları yayınladıkları medRxiv web sitesinde yer almaktadır. Araştırmacılar hastalığa yol açabilecek virüse yakalanma riski yerine COVID-19 nedeniyle hastaneye yatmaya ihtiyaç duyma riskine bakıldığını vurgulamıştır. Bunun nedeni, ekibin evde bakım hizmetlerine cevap veren hafif semptomları olanlara değil semptomları hastanede yatmayı gerektirecek kadar şiddetli olan bireylerin verilerine bakmasıdır.
Açıklamalardan anlaşılacağı gibi, normal popülasyon ve virüs bulunan kişilerin yüzdeleri farklıdır. Kan grubu O (sıfır) tipinde olan kişiler bu hastalığa karşı bağışıklığa sahip değildir ve A tipi kan grubuna sahip herkes de virüs nedeniyle hasta olmayacaktır. Bu çalışmayı şu anda klinik uygulamaya rehberlik etmek için kullanmak erken olacaktır ancak ABO kan grubu ile COVID-19 duyarlılığı arasındaki ilişkinin daha fazla araştırılmasını teşvik etmelidir. Bu ilişki başka bir büyüleyici konuyu gündeme getirmektedir, kan gruplarının belirli virüslerden etkilenme şeklini nasıl değiştirebileceği kendi başına ilginçtir.
Covid-19 Riski Bazı Antikorlarla İlgilidir
Araştırmacılar, COVID-19 riskindeki kan tipiyle ilgili farklılıkların kandaki bazı antikorlardan
kaynaklanabileceğini, ancak bunu doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu söylemektedir. Kan grubunun COVID-19 riskini etkileyebileceğine dair bulgu, COVID-19 hastalarını tedavi eden sağlık çalışanları için önemli olabilir çünkü A kan grubu olanların enfeksiyon olasılığını azaltmak için özellikle güçlendirilmiş kişisel korunmaya ihtiyacı olabilir. Ayrıca, A kan grubu olan insanlar “daha uyanık gözetim ve ciddi tedavi” gerektirebilir ve araştırmacılara göre, bir kişinin kan tipini COVID-19 ve diğer koronavirüs enfeksiyonlarını tedavi etmenin rutin bir parçası olarak tanımlamak yararlı olabilir.
Tianjin’deki Deneysel Hematoloji Devlet Anahtar Laboratuvarı araştırmacısı Gao Yingdai yaptığı açıklamada, çalışmanın küçük olması nedeniyle sınırlı olduğunu ve bulguları için bir açıklama sunmadığını belirtmiştir, bunun tıp uzmanlarına yardımcı olabileceğini ancak sıradan vatandaşların istatistikleri çok ciddiye almaması gerektiğini de ilave etmiştir. Kan grubu A olanların panik yapmasına gerek yoktur. Bu, yüzde 100 enfekte olacakları anlamına gelmez, kan grubu 0 olanların kesinlikle güvenli olduğu anlamına da gelmez. Yine de ellerin yıkanması ve yetkililer tarafından verilen yönergelerin izlenmesi gerekmektedir.
ABO Sistemi ve Antijenler
Kan birçok şekilde kategorize edilebilir ancak en çok tanınan gruplandırma olan ABO sistemi kan hücrelerinin yüzeyindeki belirli moleküllere veya antijenlere dayanmaktadır. Bu, kan nakli gibi durumlar için önemlidir çünkü bağışıklık sistemi diğer türleri davetsiz misafir olarak görebilir. Bazı virüslerin (örneğin, norovirüsler) kan hücresi antijenlerindeki bu farklılıklardan doğrudan yararlandığı zaten bilinmektedir. Mide gribine neden olan virüsler kişilerin vücuduna çoğunlukla sindirim sistemi aracılığıyla girmektedir. Kan hücrelerindeki bu antijenler aynı zamanda bağırsağı kaplayan hücrelerin yüzeyinde bulunur ve norovirüsün belirli antijenlerin üzerine kilitlenmesi gerekir.
Peki, yeni koronavirüs farklı kan tiplerini nasıl kullanabilir? Bu nokta tam bilinmemektedir. MedRxiv’e yüklenen kan grubu raporunun yazarları emin değillerdir ancak belki de hem B tipi hem de O (sıfır) tipi kan grubunun sahip olduğu anti-A antikorları ile ilgili olduğunu öne sürmektedirler. Şimdilik bu sadece bir hipotezdir ve daha fazlasını öğrenilinceye kadar müjde olarak kabul edilmemelidir.
Sonuç Tamamen Tesadüfi Olabilir
Araştırmaya dahil olmayan uzmanlar bulgular hakkında yorum yaparak çalışmanın, kan grubu
ile COVID-19 nedeniyle hastaneye yatmaya yatkınlık arasında nedensel bir ilişki göstermediğini açıklamıştır. Birleşik Krallık’taki Reading Üniversitesi’nde kardiyovasküler ve venom farmakolojisi doçenti olan Sakthi Vaiyapuri, bu ön çalışmanın sonuçları nedeniyle A tipi kanı olan kişilerin endişelenmemesi gerektiğini vurgulamaktadır. Daha fazla araştırma yapılır ve çalışmanın bulguları doğrulanırsa tıp uzmanlarının yeni virüs bulaşmasından dolayı hastaneye yatma riski en yüksek olan kişileri belirlemelerine yardımcı olunabilir.
Kaynakça:
https://www.webmd.com
https://www.medrxiv.org
https://www.medicalnewstoday.com
